Uzima na Lions Rock

Eergisteren, maandag 10 december, zijn we een dagje mee gaan kijken met Uzima (palliatieve thuiszorg). We melden ons om kwart voor negen, en kregen een vriendelijk ontvangst. Uiteindelijk gingen we met zn vijven op pad naar een dorpje nabij Ndanda gelegen. Aldaar zaten de vrijwilligers al op ons te wachten, elke vrijwilliger zorgt voor een aantal patiënten in het dorp en houdt de conditie van de patiënten bij. De vrijwilligers zaten onder een mangoboom en we gingen bij hen zitten om een en ander te bespreken; we kregen de gelegenheid om ons in het Swahili voor te stellen, wat gewaardeerd werd. Vervolgens gingen we op huisbezoek bij een vrouw met ernstig hartfalen en diabetes. Zowel de patiënt als de familieleden mogen bij deze gesprekken aanwezig zijn, we gingen allemaal op de veranda zitten (grenzend aan hun tuin, waar de pan al op het vuur stond) en begonnen het gesprek. Er werd uitgevraagd hoe het met de patiënt gesteld was, hoe ze zich voelde of er problemen waren en hoe de familie erover dacht. Daarnaast werden er allerlei vragen gesteld, op sociaal, fysiek, psychologisch en spiritueel gebied en alles werd keurig gedocumenteerd. De patiënte gaf aan zich redelijk te voelen en ze was haar man alvast aan het voorbereiden op later, door hem te leren koken, als ze nog maar weinig conditie zou hebben. Daarna gaf ze aan nog maar weinig geld over te hebben voor medicatie. Uzima probeert elke patiënt, afhankelijk van de ernst en uitgebreidheid van de klachten, financieel te ondersteunen. Zo kreeg deze patiënte per maand 15.000 shilling, wat neer komt op ongeveer 6€. Gedurende het gesprek is er voor van alles ruimte, zingen, dansen, bidden. Na ons gesprek gaf de patiënte aan graag te willen zingen, ze begonnen met zn allen een liedje te zingen en bleven het maar herhalen. Uiteindelijk kregen we door dat het een liedje was om ons te bedanken, ze verwerkten ook onze namen erin, en gaf aan zich weer helemaal goed te voelen door ons. Na deze patiënte gezien te hebben was het alweer kwart voor elf, de tweede patiënt die we zouden zien bleek te zijn overleden. Dus we namen de tuk tuk terug naar de office, waar we met zijn vijven opgepropt in zaten. Aldaar aangekomen kwamen we mister miti tegen, die aangaf dat we mee moesten naar de introductie van een bepaald programma. We sprongen in de auto en hij legde uit dat het een programma was wat vijf dagen zou duren, vandaag was de introductie. Het betrof een programma voor kinderen tussen de 10-15 jaar, die seksueel misbruikt waren. Eenmaal aangekomen zaten alle kinderen met hun moeders al in het lokaal. Ik stelde ons in het Swahili voor waarop er een applaus volgde. Mister miti ging ontzettend goed met deze kinderen om, om ze een zo vertrouwd mogelijk omgeving te geven. Er werden allerlei opdracht gedaan. Voor de eerste opdracht moesten ze een object zoeken wat hun karakter uitbeeldde, de kinderen rende naar buiten en kwamen met van alles terug. Vervolgens mochten ze het in een boekje na tekenen, en moesten ze in tweetallen aan elkaar uitleggen waarom ze hiervoor hadden gekozen. Aan het einde kregen ze een ketting met hun ‘nieuwe naam’, naar aanleiding van het gekozen object om hun nek gehangen. Bijvoorbeeld maji (betekend water). Verder werden er spelletjes gespeeld en werd er enorm veel gelachen. Halverwege hadden we een lunch, met rijst/Ugali, spinazie, bonen en een stukje vlees. De kinderen leken snel aan elkaar gewend en leken goed op hun gemak. Aan het einde van de dag zouden de ouders weggaan, en zouden de kinderen tot en met vrijdag blijven om het hele programma te volgen. Gedurende het programma gaan ze het hebben over seksuele voorlichting, wat er met hen gebeurt is, en hoe ze nu verder kunnen gaan. Rond half vier namen we afscheid en gingen we tezamen met alle moeders achter in de truck van de grote, witte Toyota om terug te rijden naar Ndanda. Met een volle truck reden we terug naar Ndanda. Eenmaal aangekomen namen we afscheid van de vrouwen, en kwamen we Theresa tegen bij ons huisje. Ze hadden onze jurken meegenomen van de kleermaker, ze waren klaar! Mijn jurkje was erg mooi geworden, precies zoals ik wilde. Het enige was dat deze bij de oksels nog een beetje groot was. Anna en Bianca wilde ook nog een paar kleine aanpassingen, we besloten om terug te gaan naar de kleermaakster. Ze vond het geen probleem en ging het aanpassen voor ons. Ik zag een andere blauwe doek hangen, en besloot haar te vragen of ze er nog een rok van kan maken. Tevreden en lachend nam ze mijn maten op, nog een weekje wachten en dan kan ik ook deze ophalen! Na het eten gingen we met de hele groep naar mama Gabi, een Duitse vrouw die hier om het half jaar is. Ze werkt in de kleuterschool en kan perfect swahili. We dronken wat en bespraken onze plannen voor de komende avond, we zouden naar lions rock toe gaan. Aldaar zouden we zelf eten klaarmaken op het vuur en sterren bekijken. Na plannen te hebben gemaakt, ging ik lekker op tijd slapen.

Gisteren, dinsdag 12 december, gingen we opnieuw naar Uzima. Echter bleken er vandaag geen patiënten op het programma te staan. Om hen wat te helpen besloten we data, van de al bezochten patiënten, in te voeren. We praatten daarnaast met de uzima medewerkers over hun werkzaamheden en de patiënten. Na het invoeren van de data gingen we terug naar huis om te gaan lunchen. Na de lunch besloten we naar de markt te gaan om groente in te slaan voor de avond, we kochten uitjes, tomaat en wortels en liepen vervolgens door naar de kleermaakster, onze jurken waren helemaal zoals we wilden nu. Om vier uur spraken we met zn allen, de Duitse meiden, mama gabi, de architect, mister miti en zijn vrouw, kim (uit Amerika), af bij mama gabi haar huis. Aldaar namen we de auto om naar het plateau te rijden. De weg was enorm slecht en ging stijl omhoog, waardoor we achterin geheel door elkaar geschud werden. Eenmaal bijna bij het plateau aangekomen parkeerden we de auto, en klommen we een grote rode rots op. Vanaf hier hadden we 360 graden uitzicht over een prachtige omgeving. Het was bewolkt, maar toch kwam de zon er door heen schijnen. We verzamelden takken, sneden de groenten en maakten het vuur aan. Een grote wolkam werd volgegoten met verse groenten. Daarnaast had mama gabi een grote pan besteld met samosas, deegflapjes met gehakt, groente of aardappel erin. Ik heb nog nooit zulke lekkere samosas in Tanzania gegeten! Na de groente, bakten we de aardappels. En terwijl de zon onderging aten we een heerlijk, zelf gemaakte maaltijd. Nadien sloten we af met het bakken van broodjes boven het vuur, de Duitse meiden hadden brood deeg gemaakt. Het deed mij een beetje denken aan vroeger, in de tuin of in de duinen een vuurtje maken en er een broodje (aan een stuk) boven bakken. Het duurde even, maar smaakte ontzettend goed, vooral de groenten waren een groot succes. Helaas was het te bewolkt voor sterren, maar het was ontzettend gezellig. Mister miti speelde nog wat gitaar en we zongen nog een typisch Swahili liedje met zn allen. We ruimden de spullen op en gingen via diezelfde weg omlaag. Eenmaal thuis aangekomen voelde ik mij zeker gelukkig, ook dit zijn de mooie dingen van het reizen: zoveel nieuwe mensen leren kennen, zo snel goede vrienden worden en leuke dingen met elkaar kunnen doen, en dat op zo’n mooie locatie in de natuur! Die nacht heb ik heerlijk geslapen. 

Vandaag, 12 december, starten we weer vroeg in het ziekenhuis. En het is woensdag, dus dat betekend weer een lange bespreking met al het personeel. Opnieuw ging het 1.5 uur over pensioenen. Na de lezing gingen we naar de ward, waar iedereen vroeg waar we geweest waren en gaven aan dat ze ons gemist hadden. We deden een rondje op de ward, waarbij we werden onderbroken dood een patiënt werd binnengebracht die enorm aan het hoesten was, met een verdenking op TB. We vroegen een foto aan van zijn longen aan en maakten het rondje af, na het rondje bekeken we de foto. Ik heb nooit zo’n long foto gezien, onder de tuberculose spots, holtes en vloeistof spiegels. De patiënt werd acuut naar de TB afdeling gebracht, ook gezien de besmettelijkheid. De ochtend vloog voorbij en we besloten even te pauzeren met wat mandazi’s. Na onze pauze gingen we naar de echografie, waar we samuel aantroffen(intern doctor). Alhier stond een tweede, niet gebruikt echo-apparaat en bianca en ik besloten op elkaar te gaan oefenen. Af en toe kwam er een gezicht van een intern achter het gordijntje vandaan en ze moesten lachen omdat we aan het oefenen waren en hielpen ons her en daar. Vervolgens deden we nog een echografie van een patiënt samen met een andere intern en daarna gingen we door voor de lunch. Na de lunch besloot ik te starten met mijn interviews. Voor de universiteit schrijf ik een report over de diagnostiek en behandeling van hypertensie in Tanzania (low income) versus Nederland (high income), in totaal interviewde ik 2 intern doctors. Morgen probeer ik er nog 2 a 3 bij te winnen! Aan het einde van de middag besloot ik nog even aan mijn verdiepingsopdracht te werken. Gedurende het schrijven verheugde ik mij al op het avondeten, woensdag, dus pannenkoeken en fruitsalade dag. Het eten smaakte weer heerlijk! Na het schrijven van deze blog ga ik Janet eventjes facetimen om wat bij te praten, vandaag is de verbinding niet heel goed dus ik hoop dat deze het gaat doen! Morgen nog een dagje in het ziekenhuis, ook deze week vliegt weer voorbij... ik kan niet wachten tot pap,mam, jo en pat komen! Liefs