Hospitali Ndanda

14 november 2018 - Ndanda, Tanzania

Afgelopen maandag begonnen wij dan eindelijk in het ziekenhuis van Ndanda. Gezamenlijk met beide Duitse doktoren liepen wij naar de overdracht, waar zo’n 20 doktoren en interns al klaar zaten. De overdracht verloopt in het Engels, maar is toch lastig te volgen aangezien ze hier op een geheel andere manier overdragen. Na de overdracht stelden wij ons voor en werden aan de afdeling geïntroduceerd, Bianca begint op de Medical Ward en ik zou op de Obstetrics starten. Samen met de gynaecoloog en vijf interns gingen we in totaal 3 wards af; the GYN/OBS, labour en post-natal ward. Waarbij er ongeveer 25 vrouwen per afdeling liggen, voornamelijk met pre eclampsie, post partum hemorrhage en malaria. Vrouwen liggen gewikkeld in kanga’s wat het geheel vrolijk doet aanzien, op de post natal ward liggen de baby’tjes naast hun moeder in bed. Tijdens de ward round onderzoeken we de patiënten en wordt er extra diagnostiek ingezet en een beleid opgesteld, grotendeels wordt dit gedaan door de interns waarbij de gynaecoloog wel superviseert. Gedurende de ward round neemt de gynaecoloog mij mee naar het OK complex, waar op dat moment nog niet veel te doen is. Ik word gekoppeld aan de anesthesist, die mij een rondleiding geeft door het OK-complex. Alles ziet er best goed en verzorgd uit, voornamelijk de apparatuur. Op dat moment komt er een spoed keizersnede aan, de gynaecoloog laat de omkleedruimte zien en ik hijs mij in een groene, veelste grote OK broek en jasje. De zuster komt binnen en begint te lachen, ze helpt mij en legt een grote knoop in de broek. Maskertje voor en op naar OK. Die dag kwamen er diverse operaties voorbij, keizersnedes en een hysterectomie. Rond 14:00 werd er op het ruitje van de OK getikt, en kwam de anesthesist mij vertellen dat ik echt even wat moest eten en drinken. Speciaal voor mij had hij wat samosa’s, een eitje en wat thee gehaald, ontzettend lief. Daarnaast liet de Duitse arts mij nog een interessante casus zien van een man met een schotwond in zijn been en hebben we even staan kletsen over de interessante casussen die hij hier allemaal had gezien. Na een dag op OK te hebben gestaan, sloot ik mijn dag af met een kopje chai die ik aangeboden kreeg van de anesthesist. Samen kletsen we nog wat en sloten de dag af. Uiteindelijk liep ik in mijn witte kleren naar huis toe. Bianc en ik besloten om nog even, voor het eten, een drankje te doen in het barretje vlakbij alwaar we de anesthesist van eerder die dag opnieuw tegenkwamen. Hij groette ons hartelijk en nam ons met de auto mee naar wat barretjes verderop in het dorp om Mountain Dew te drinken, echter hebben we helaas het drankje nergens kunnen vinden in Ndanda. Vervolgens zijn we gaan gegeten en zijn we op het voetbalveld sterren gaan kijken. Het was een heldere nacht met enorm veel sterren en af en toe zelfs een vallende ster.

Dag 2: Vandaag startte ik bij de overdracht van de chirurgie en obstetrie/gynaecologie, waarbij kort maar krachtig patiënten werden overgedragen. Na de overdracht kreeg de intern doctor op zijn  kop, omdat zijn manier van voordragen niet goed genoeg was. We begonnen de ochtend met een preek van de hoofd intern, dat de interns beter moesten communiceren en samenwerken met elkaar. Vervolgens begonnen we aan de ward round, waarna ik ben gaan lunchen in de Abbey. Na de lunch ben ik naar de labour ward gegaan, waarbij ik onder supervisie een bevalling heb uitgevoerd, wat best een ervaring was. De baby en moeder waren beide gezond en maakten het goed. De tweede bevalling was helaas niet zo voorspoedig als we hoopten, de baby heeft het niet gehaald en was waarschijnlijk intra uterien al overleden. Het was heel naar om zoiets mee te maken, zo’n acute situatie en reanimatie die helaas na een lange tijd niet meer werd voortgezet. Helaas komt het hier wel vaker voor, en ze leken er dan ook een soort van ‘aan gewend te zijn’ maar begrepen wel dat het voor mij een heftige situatie was. Inmiddels was het al half zes en de Midwife gaf aan dat ik maar naar huis moest gaan om uit te rusten en wat te eten. Ook maakten hij nogmaals excuses voor de situatie, we praatten nog even na over de situatie en ik verliet het ziekenhuis. Na het eten zijn we met z’n allen, inclusief wat Tanzanianen wat gaan drinken in het barretje en vervolgens lekker gaan slapen.

Vandaag startten wij de ochtend in het gebouw van de zusters, waar een overdracht zou plaatsvinden voor alle staf leden. Toen wij eenmaal zaten bleek dat deze alleen voor de specialisten was, en niet voor de interns. Vervolgens liep ik naar de ward, waar een bepaalde grimmige sfeer hing. Een van de interns nam mij mee naar binnen en vertelde mij dat er een vrouw op de afdeling werd gereanimeerd, ze zou vanochtend instabiel zijn geworden. Een half uur later overleed zij. Ik overlegde met de intern wat de casus was en wat er gebeurd zou kunnen zijn, en of het eventueel te voorkomen was geweest. Hij dacht dat wanneer er beter gemonitord was, de dood mogelijk had kunnen worden voorkomen. Alle betrokken doktoren kwamen samen in een kamer om de casus te bespreken. Blijkbaar is er in Tanzania een strenge controle op zowel maternal als newborn deaths, en moesten zij dus zorgen dat ze allemaal hetzelfde ‘verhaal’ opschreven over wat er was gebeurd. Ik vervolgde mijn ochtend bij de midwife van gisteren, en samen controleerden wij een vrouw welke in partu was, hij gaf veel interessante uitleg. Na een tijdje kwamen de interns en de gynaecoloog terug om het rondje op de ward te doen vervolgen, uiteindelijk zijn we tot half twee bezig geweest om alle vrouwen na te gaan en te onderzoeken. Uiteindelijk ben ik naar OK gegaan, waar ze allemaal aan het lunchen waren en ik ook een bordje met frietjes en mierzoete chai kreeg voorgeschoteld. Na de lunch ben ik nog even snel in mijn OK pakkie geschoten om een speculum onderzoek bij te wonen, aldaar kwam ik de hoofdchirurg nog tegen waar ik nog even mee heb zitten kletsen. Uiteindelijk ben ik op tijd naar huis gegaan aangezien er niet heel veel meer te doen was en even op bed gaan liggen om bij te komen. Later die middag zijn Bianc en ik nog even naar Ndanda gelopen om een simkaart te regelen, waarbij we opnieuw een bekende uit het ziekenhuis tegenkwamen die ons hielp. Inmiddels weet ik waar ze lekkere cashewnoten verkopen (tip van de doktor), helaas was het winkeltje al dicht. Een paar dagen geleden ontdekten wij dat de cashewnoten hier erg lekker en zoet zijn, zeker iets om nog te gaan proberen! Op dit moment zit ik op bed en gaan we zo ons avondmaaltje nuttigen, wat altijd een gezellige boel is met een tafel vol zowel buitenlanders als Tanzanianen. Het leuke is dat iedereen die binnenkomt elkaar groet in het Swahili en even een praatje maakt, wat uiteraard de sfeer ten goede komt. Baadaye. 

Foto’s

1 Reactie

  1. Edwin:
    17 november 2018
    Wat een ervaringen doe jij op Diew. Niet alleen leuke helaas, maar volgens mij allemaal uiteindelijk waardevol en leerzaam. Bedankt dat je ons met je blog meeneemt op jouw ervaringstocht.