Wiki tatu

Donderdagavond, 19:22, ik ben even op bed gaan liggen om de tijd te nemen voor het schrijven van een nieuwe blog. Deze week vliegt voorbij. Het is al weer even geleden, maar ik zal beginnen bij het begin, maandag. Tijdens de overdracht krijgen we te horen dat we deze week elke ochtend en middag lectures/seminars krijgen over de ultrasound en endoscopie, van de Duitse cardioloog. Voor ons dus een gelukje en zeker leerzaam. Maandagochtend was er op de OPD nog niet zoveel te doen, weinig patiënten. Dus besloten we mee te gaan kijken met de radioloog, om te zien hoe hij de X-Rays maakt. Na een tijdje ziet de radioloog dat wij het hele proces door beginnen te krijgen en vraagt hij aan ons of we een deel van zijn werkzaamheden willen overnemen. Aan het einde van de ochtend zijn we als een geoliede machine aan het werk, de radioloog schiet de plaatjes in, wij importeren ze naar de computeren (beoordelen ze voor ons eigen lering) en zetten ze op de cd-ROM. Er komt van alles langs, foto’s van de longen, botten, buik en dergelijke. Ondertussen schrijven we nieuwe patiënten in en roepen we patiënten om, van wie de CDtjes klaar zijn. Wat soms wat gelach uit de wachtkamer doet ontstaan, als we weer eens een naam op een Hollandse manier uitspreken. Voor de lunch zijn we al een heel eind, en de radioloog is ontzettend blij met onze hulp en geeft aan dat we altijd welkom zijn. Na de lunch besluiten we om aan te sluiten bij de Duitse arts, we kijken mee op de endoscopie kamer en bij de echografie, waarbij we veel hele zieke patiënten zien die niet meer curatief te behandelen zijn. Opnieuw mogen we zelf met de echografie oefenen, wat steeds meer vorm lijkt te krijgen. Aan het einde van de dag hebben we nog een lecture. Hierna besluit ik om hard te lopen naar het meer, het einde valt een beetje tegen, flink wat bergen op maar ik heb het wel gehaald! Terwijl ik met mijn voeten in het water hang, denk ik terug aan de zieke patiënten van vandaag die we hebben moeten opgeven. De terugweg is een heel stuk makkelijker, een kwestie van rennend de heuvel af, en ik ben dan ook zo weer beneden. Nog even een douche en alweer tijd voor het eten. Dinsdagochtend beginnen we opnieuw met een lecture, alle medical interns zijn aanwezig en de arts begint met zijn praatje. Na de lezing starten we op de OPD, dit maal bij een andere arts, waarbij we veel zelf mogen doen. We zien alle patiënten, stellen onderzoeken en behandelplannen voor en werken alles netjes uit. In het ziekenhuis moet alles goed worden gedocumenteerd en worden vastgelegd, documenteren kost dus best een hoop tijd. Ook alle onderzoeken die je aanvraagt worden met de hand ingevoerd. Patiënten komen ‘s ochtends op de OPD, ze wachten met zijn allen op de gang en een voor een komen ze bij ons op het spreekuur. Na gezien te zijn door de arts, gaan ze naar het lab of voor andere diagnostiek. De resultaten krijgen ze diezelfde dag nog mee en smiddags komen ze terug op het spreekuur om een behandeling te starten. De x-Rays krijgen ze mee op een cd ROM, die wij vervolgens op de computer kunnen beoordelen. Er komen allerlei klachten voorbij. Tussen de patiënten door maken we veel grapjes met de Tanzaniaanse vrouwelijke dokter, een onwijs lieve vrouw. Ze laat foto’s zien van haar kinderen en we praten over van alles. Wanneer het Swahili wat lastiger word schakelen we over naar Engels en vertaald ze het voor ons. Het typische aan de Tanzaniaanse geneeskunde alhier is dat er, naar onze mening, veel te snel behandeld word terwijl het onnodig is. Er wordt heel vaak antibiotica meegegeven, terwijl er geen bewezen infectie is en er geen afwijkingen gevonden worden. Of veel te zware pijnstillers. Eigenlijk gaat er geen patiënt naar huis zonder medicatie. Tussendoor lopen we nog op en neer naar de medical ward, waarbij we inmiddels een hoop tuberculose en malaria casussen hebben gezien. Na de middaglecture hebben we met z’n allen, inclusief de Duitse artsen, afgesproken om naar het kruis op de berg te lopen. Vanaf waar je prachtig uitzicht hebt en een hele mooie zonsondergang kan zien. We stijgen een flink stuk en klimmen op een grote rots vanwaar we prachtig uitzicht hebben over de omgeving. Aldaar bekijken we de zonsondergang, waarbij de zon fel rood aankleurt. Als de zon bijna onder is en het begint te schemeren wandelen we met zn allen naar beneden en schuiven aan, aan het avondeten.  Woensdag, een van onze favoriete dagen, op woensdag krijgen we in de avond altijd, naast het andere eten, pannenkoeken met een heerlijke fruitsalade. Ik sta op, en het eerste wat ik doe is kijken of Ajax gewonnen heeft, gelukkig gewonnen! Ik lees in het nieuws over de rellen en vraag mij af of alles wel goed is gegaan met pat en de andere jongens. In de ochtend beginnen we weer met hetzelfde riedeltje, eerst een lecture en vervolgens door naar de OPD om zelf patiënten te zien. Tussendoor lopen we even naar het restaurantje van het ziekenhuis om een chapati en mazima na chai te drinken, als we terug zijn zitten onze medical officir samen met de broeders gezamenlijk thee te drinken. Wij krijgen ook thee en cassave aangeboden, de cassave hier is gefrituurd en, ik vind het persoonlijk erg lekker! De Afrikaanse arts moet onwijs lachen op de manier waarop ik mijn cassave eet tezamen met een stukje tomaat, als een soort taartje stapel ik het op en ze begint het na te doen. Zo hebben we om allerlei dingen veel lol, ondanks de taalbarriere. We besluiten om de lunch over te slaan in de Abbey, inmiddels hebben we al genoeg gegeten. Van 15-17 hebben we nog een lecture staan over ecg’s van de cardioloog, een lange maar leerzame middag. ‘S avonds genieten we heerlijk van de pannenkoeken en  het verse fruit, wel fijn dat je toch op wat lekkers kam verheugen! Overigens hebben we niks te klagen, we krijgen erg goed te eten. Laatst hadden we zelfs Ugali, een soort avocado/guacamole puree en er liggen steeds vaker enorm lekkere banaantjes. Daarnaast worden we elke zondag verrast met een lekkere cake. Na het eten gaan we met zn allen, inclusief de Duitse dokters en een nieuwe Duitse man (architect) een drankje doen. Later sluit mister Miti aan, een Afrikaanse man, van in de 40 gok ik. We hadden hem al eerder ontmoet, maar hij was even tijdelijk naar Dar voor zijn familie. Een onwijs enthousiaste man, waarmee je altijd gezellige praatjes kunt hebben en lachen. Hij is werkzaam in de palliatieve zorg in Ndanda hospital, en bezoekt palliatieve patiënten thuis. Daarnaast geeft hij voorlichting aan de zusters over palliatieve zorg en de filosofie erachter. Een groot deel van de avond praten we over palliatieve zorg in Afrika en Nederland, wat leidt tot hele interessante gesprekken voor op de woensdagavond. Zijn manier van denken over de gezondheidszorg is heel modern en ik bewonder dan ook het werk wat hij doet. Kwaliteit van leven is in zijn ogen het allerbelangrijkste. Ik besluit hem te vragen of we eens mee mogen op huisbezoek, en hij geeft aan dat we altijd welkom zijn, heel interessant dus. Komende maandag en vrijdag zullen we met hem optrekken, ik ben ontzettend nieuwsgierig naar hoe dit in zijn werk gaat. Het betreffen vooral patiënten met eindstadium van HIV, levercirrose, tuberculose en kanker. Donderdagochtend, de wekker gaat, zoals elke dag om 06:30. Helaas was ik al om 05:00 wakker en ben daarna niet meer in slaap gevallen. Een ontbijtje met twee broodjes en een verse banaan, een goede start van de dag. Na de lecture over ultrasound starten we op de OPD, waarbij we na een aantal patiënten te hebben gezien, te horen krijgen dat we naar de ward moeten. Eenmaal hier aangekomen helpen we de zuster hier en daar wat, maar kunnen eigenlijk niet zoveel bijdragen. Gelukkig komt de tropenarts, tevens onze eindbegeleider een aantal patiënten met ons zien. We hebben 1 hele interessante casus, een typische tropenziekte, een vrouw met een karposi sarcoom. Halverwege de ochtend, halen we snel een kop thee met een halve donut en haff cake. Waarna we aanhaken op de endoscopie, waar een interessante gastroscopie volgt. De patiënt bedankt ons vriendelijk na het onderzoek, en we besluiten te gaan lunchen. Na de lunch bespreken we met de tropenarts het plan voor de komende drie weken, aangezien er nu niet echt structuur in zit. We pikken van allerlei interessants mee, waarbij het de ene dag beter uitpakt dan de andere. We spreken af dat we de komende twee weken, vanaf maandag, op de ‘kinder’ OPD te gaan werken (waarbij alle kinderen tot en met 5 jaar worden gezien). De laatste week zullen we weer op de normale OPD starten. Als we tussendoor op andere afdelingen willen kijken is dat altijd mogelijk. Om 15:00 volgen we weer een lecture om vervolgens snel door te gaan naar de Duitse meiden. We hebben afgesproken om naar de kleermaker te gaan, om onze gekochte doeken om te toveren in een jurk. We laten om beurt plaatjes zien van de jurk of rok die we willen, en worden geheel opgemeten voor de goede maten. Ik heb een oranje met donker blauwe print, en besluit voor een jurk te gaan net iets over mijn knieën. Volgende week zaterdag mogen we ze ophalen, ik ben heel benieuwd hoe het gaat worden. Na de kleermaker probeer ik de broeder te vinden van de Abbey, om het een en ander te regelen maar krijg hem helaas niet te zien en besluit hem te mailen. Na het eten besluit ik op bed te ploffen en mijn blog te schrijven. Inmiddels is het 20:19 en ontzettend warm in mijn kamer. Vanochtend mochten we onze sleutels inleveren, omdat vandaag onze kamers werden schoongemaakt! Om eerlijk te zijn had ik verwacht dat we het zelf moesten schoonhouden, dat is dus een meevaller. Een verschoond bed is toch wel erg lekker! De tijd gaat deze week wel erg snel, al bijna op de helft en al zoveel meegemaakt. Toch heb ik er ook wel heel veel zin in als de rest komt, en hen alles te laten zien hier! De komende dagen probeer ik de blogs wat beter bij te houden, liefs vanuit Ndanda.

Ps: eind november zou hier het licht/milde regenseizoen starten, maar we hebben nog steeds geen druppel gezien. Ik ben stiekem best een beetje benieuwd, want het schijnt flink te kunnen gaan regenen! Ook de aapjes schijnen zich dan meer te laten zien, leuk!